P,NP i RP

W informatyce wyroznia sie co najmniej trzy modele postepowania: deterministyczny, niedeterministyczny i zrandomizowany. Ten ostatni rozni sie od poprzedniego brakiem intuicji - podejmowane decyzje sa zupelnie losowe.

Pewnie nie jestem jedynym, ktory zastanawial sie jak pogodzic dwa dogmaty: wolnej woli i niezaleznosci Boga od czasoprzestrzeni. Jak mozna jednoczesnie znac przyszlosc i twierdzic, ze zalezy ona od nas?

Powiedzmy, ze kupujemy akwarium z rybkami, ktore filmujemy na video. Rybki zyja wlasnym zyciem, ktore potem mozemy sobie ogladac, przewijajac tasme wedle uznania. Rybki mialy wolna wole, my mamy mozliwosc obserwowania niezalezna od czasu i miejsca.

gdy ogarniamy procesy myslowe rybki, to wiemy co zrobi, niczego jej nie narzucajac

Problem pojawilby sie, gdyby jakas rybka, chciala z nami pogadac i spytac o to co bedzie jutro. Ten rodzaj interaktywnej ingerencji, jest dla nas klopotliwy. Problemow nie powoduje natomiast ingerencja w postaci wsypywania od czasu do czasu pokarmu, czy zdradzenie rybce, ze pojutrze zmienimy wode w akwarium.

warto zauwazyc, ze brak problemow nie implikuje braku ingerencji

Problemu nie ma zatem, jesli Bog w ogole nie ingeruje w rzeczywistosc, a jest jedynie jej obserwatorem. Wiele osob i tak w to wlasnie wierzy. Tylko, ze ten model Boga jest tylez fajny co bezuzyteczny.

W kultowym z innych powodow Matrixie pada:

Wierzysz przeznaczeniu, Neo?
  • Wierzysz w przeznaczenie, Neo?
  • Nie
  • Dlaczego nie?
  • Bo nie podoba mi sie pomysl, ze cos rzadzi moim zyciem.

No i teraz, odkrycie mej wieczornej kapieli: a co ma piernik do wiatraka. Caly 'paradox' zasadza sie na koncepcji, ze jesli mam wolna wole, to przyszlosc nie moze byc okreslona. A to niby czemu? Na czym polega wolna wola? Na swiadomym podejmowaniu decyzji. Nie na rzucaniu kostka. Jesli wolna wola ma polegac na podejmowaniu losowych decyzji, to osobiscie moglbym odbyc taki dialog:

  • Wierzysz w wolna wole?
  • Nie
  • Dlaczego nie?
  • Bo nie podoba mi sie pomysl, ze cos rzadzi moim zyciem.

Dlaczego postawiony dwukrotnie w tej samej sytuacji mialbym zareagowac inaczej? To dopiero byloby chore. Wierze, ze ludzie podejmuja decyzje tak jak niedeterministyczne algorytmy : w sposob nie wynikajacy jasno z twardych regul logiki, fizyki itd., nie mniej jednak w sposob zgodny z pewna intuicja, prowadzaca do jedynego slusznego wyniku. Istnieje zatem dokladnie jedna przyszlosc mimo, ze jest ona wynikiem naszych decyzji.

Tylko nie mowcie, ze taka wersja wolnej woli jest w istocie kolejnym prawem fizyki, tylko bardzo skomplikowanym. Odpowiadam: jesli juz rozmawiamy o wolnej woli, to sie chyba zgadzamy, ze prawa nie sa 'fizyki', tylko 'boskie' i sila rzeczy, prawo mowiace o korpuskularnofalowej naturze swiatla (wymyslone dnia pierwszego) wpada do tego samego wora, co prawo o wolnej woli (wymyslone dnia szostego).

Popularne posty z tego bloga

Szczęście jako problem inżynieryjny

Kilka rzeczy, o których żałuję, że nie powiedziano mi, gdy byłem młody

Produkt: Ojciec*